Wat is een korte tongriem?

De tongriem (frenulum linguae) is het membraan waarmee de tong vastzit aan de bodem van de mond. We spreken van een korte tongriem als de tongriem erg strak of kort is of als deze tot dicht bij de tongpunt doorloopt. Dit uit zich vaak in een vervorming van de tong tot V-vorm bij optillen of tot een hartvorm bij uitsteken. Een korte tongriem kan leiden tot een beperkte mobiliteit van de tong.

Problemen die kunnen optreden bij een korte tongriem

Een korte tongriem kan zorgen voor problemen bij de borstvoeding en bij het drinken uit een fles. Het is belangrijk deze aandoening tijdig te herkennen, om verdere problemen met de borstvoeding en onnodig overstappen op kunstmatige zuigelingenvoeding te voorkomen. Met het klieven van de korte tongriem kunnen tevens voor de langere termijn diverse problemen worden voorkomen, die niet specifiek met borstvoeding te maken hebben. Te denken valt aan ademhalingsstoornissen, problematische mond motoriek, ongunstige gehemelte vorming, snurken, tandbederf en spraakproblemen.

Symptomen die verder kunnen wijzen op een korte tongriem zijn:

• Luidruchtig drinken met een klakkend geluid
• Frequent loslaten van borst of fles doordat de baby geen vacuüm kan houden
• Slecht groeien door het niet effectief kunnen drinken.
• Pijnlijke tepels en/of tepelkloven bij de moeder
• Stuwing of juist onvoldoende melkproductie
• Mastitis (borstontsteking)

Voordelen

Wanneer er sprake is van een korte tongriem is het advies zo snel mogelijk te klieven, het liefst binnen 24 uur. Het kind kan dan direct een goede zuigtechniek aanleren waardoor voedingsproblemen bij het kind en ongemakken voor de moeder (zoals hierboven beschreven) voorkomen kunnen worden.

Op langere termijn zijn de voordelen:

• minder moeite met de uitspraak van bepaalde letters
• een betere hygiëne van het gebit doordat de tong makkelijk langs en achter de tanden kan
• een goede vorming van het gehemelte door juiste druk van de tong
• betere mondmotoriek zoals tong uit kunnen steken of ijsjes likken
• minder ademhalingsstoornissen door de juiste tongpositie in de mond

Mogelijke nadelen

De kans op complicaties is zeer klein aangezien de tongriem enkel bestaat uit een dun vliesje dat de mondbodem en de tong verbindt. Wanneer de verloskundige twijfelt of wanneer er sprake is van een dikkere tongriem waar bloedvaten in lopen, zal zij jullie doorsturen naar een plastisch chirurg voor verdere behandeling.

Complicaties die op kunnen treden zijn:

• Meer dan normaal bloedverlies, normaal zullen er niet meer dan enkele druppels bloed optreden
• Infectie van het wondje
• In enkele gevallen zal het nodig zijn de behandeling te herhalen op latere leeftijd wanneer er niet voldoende resultaat is geboekt

Ingreep

De KNO arts brengt een spateltje in de mond waardoor de tongriem bloot komt te liggen en de tong beschermd wordt. Deze handeling vinden de meeste kinderen niet prettig en vaak zullen zij dan ook even huilen. Vervolgens geeft de arts één of twee knipjes om de tongriem tot de basis te klieven. Met een gaasje worden eventuele druppeltjes bloed weggeveegd waarna U het kind direct op kunt pakken en mag troosten. Onze ervaring is dat kinderen zeer snel weer tevreden zijn en geen nadelen ondervinden van het klieven. Na het klieven mag het kind ook direct weer aan de borst of fles.

Verwijzing

Je hebt een verwijzing nodig van de huisarts naar de KNO-arts.

Voorheen kliefden wij als verloskundigen ook, we zijn hier voor geschoold, ervaren en bekwaam maar niet officieel bevoegd en daarom besloten we sinds 2020 deze handeling niet meer uit te voeren. Landelijk wordt er aan gewerkt om dit wel weer terug te laten komen.